Trẻ Chậm Cao – Dấu Hiệu Thiếu Hormone Tăng Trưởng & Cách Khắc Phục!

“Làm sao biết con có thiếu hormone tăng trưởng không?”

💬 Anh Hùng (40 tuổi, Đồng Nai) chia sẻ:

“Vợ chồng tôi bận rộn công việc, cứ nghĩ con gái vẫn phát triển bình thường. Đến khi khám sức khỏe ở trường, bác sĩ ghi con 8 tuổi nhưng thiếu 14cm chiều cao và 10kg cân nặng so với chuẩn. Tôi thực sự lo lắng! Bác sĩ nói có thể do thiếu hormone tăng trưởng (GH) vì con tôi ăn không tệ. Tôi không biết làm sao để nhận biết sớm tình trạng này và kiểm tra như thế nào!”

📌 Trẻ chậm tăng trưởng có thể do nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những yếu tố quan trọng nhất là thiếu hụt hormone tăng trưởng (GH – Growth Hormone). Nếu không được phát hiện và can thiệp sớm, trẻ có thể mất cơ hội đạt chiều cao tối ưu khi trưởng thành.

⏳ Vậy hormone tăng trưởng ảnh hưởng thế nào đến chiều cao? Dấu hiệu nhận biết sớm và xét nghiệm nào cần làm để kiểm tra? Hãy cùng tìm hiểu ngay!

HORMONE TĂNG TRƯỞNG (GH) LÀ GÌ? ẢNH HƯỞNG THẾ NÀO ĐẾN CHIỀU CAO?

🔬 GH (Growth Hormone) là hormone do tuyến yên tiết ra, đóng vai trò quan trọng trong:
✅ Kích thích xương và sụn tăng trưởng, giúp trẻ phát triển chiều cao.
✅ Thúc đẩy tổng hợp protein, tăng cường cơ bắp, giảm tích mỡ.
✅ Hỗ trợ chuyển hóa canxi, giúp xương chắc khỏe.

📌 GH tiết ra mạnh nhất vào ban đêm (10h đêm – 2h sáng). Nếu trẻ ngủ muộn, thiếu ngủ hoặc gặp vấn đề về hormone, quá trình phát triển chiều cao sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Xem thêm: Ngủ Trễ Ở Tuổi Nào Nguy Hiểm Nhất Cho Chiều Cao? Bố Mẹ Cần Biết!

🔻 Thiếu GH có thể khiến trẻ:
❌ Chậm tăng chiều cao dù ăn uống đầy đủ.
❌ Tích mỡ nhiều ở bụng, cơ thể kém săn chắc.
❌ Xương yếu, dễ bị loãng xương khi trưởng thành.

💡 Nếu con bạn có dấu hiệu thấp còi hơn bạn bè cùng tuổi, hãy theo dõi kỹ để phát hiện sớm tình trạng thiếu hormone tăng trưởng.

DẤU HIỆU NHẬN BIẾT SỚM TRẺ THIẾU HORMONE TĂNG TRƯỞNG

📌 Trẻ thiếu GH thường có những dấu hiệu sau:

🔹 1. Chiều cao thấp hơn nhiều so với chuẩn tuổi
📌 Trẻ bị thiếu GH sẽ có tốc độ tăng trưởng chậm hơn 4cm/năm, thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn.

2. Tăng cân nhanh nhưng không tăng chiều cao
📌 Cơ thể dễ tích mỡ, đặc biệt ở vùng bụng, do GH cũng ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo.

3. Khuôn mặt trông trẻ hơn so với tuổi
📌 Trẻ thiếu GH có xu hướng trông như “mãi không lớn”, xương mặt kém phát triển.

4. Chậm mọc răng, chậm dậy thì
📌 Nếu trẻ đến tuổi dậy thì nhưng không có dấu hiệu phát triển ngực (ở bé gái) hoặc tinh hoàn (ở bé trai), có thể do thiếu GH.

5. Sức mạnh cơ bắp yếu, dễ mệt mỏi
📌 Trẻ thường có cơ thể nhỏ nhắn, ít cơ bắp, vận động kém linh hoạt hơn so với bạn bè cùng tuổi.

💡 Nếu con bạn có từ 2 dấu hiệu trở lên, hãy đưa trẻ đi khám để kiểm tra mức độ GH trong cơ thể!

XÉT NGHIỆM NÀO CẦN LÀM ĐỂ KIỂM TRA HORMONE TĂNG TRƯỞNG?

📌 Để xác định trẻ có thiếu GH hay không, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm sau:

1. Đo chiều cao và tốc độ tăng trưởng

• So sánh chiều cao của trẻ với bảng tiêu chuẩn của WHO.

• Nếu tốc độ tăng trưởng dưới 4cm/năm, cần kiểm tra chuyên sâu.

Xem thêm: Cách Đọc Biểu Đồ Tăng Trưởng Của Trẻ Để Phát Hiện Sớm Nguy Cơ Thấp Còi

2. Xét nghiệm máu kiểm tra nồng độ GH

• Xét nghiệm kích thích GH: Kiểm tra khả năng tuyến yên tiết hormone tăng trưởng sau khi tiêm chất kích thích.

• Kiểm tra IGF-1 (Insulin-like Growth Factor-1): IGF-1 phản ánh gián tiếp mức độ GH trong cơ thể.

🔹 3. Chụp X-quang xương bàn tay

• Đánh giá tuổi xương để xem trẻ có phát triển đúng theo độ tuổi hay không.

4. Chụp MRI tuyến yên

• Kiểm tra xem tuyến yên có bị tổn thương hoặc rối loạn không.

💡 Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả xét nghiệm để xác định nguyên nhân chậm tăng trưởng và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

THIẾU HORMONE TĂNG TRƯỞNG CÓ THỂ BỔ SUNG ĐƯỢC KHÔNG?

📌 Nếu trẻ thực sự bị thiếu GH, bác sĩ có thể chỉ định tiêm hormone tăng trưởng (GH tổng hợp) để hỗ trợ phát triển chiều cao.

🔻 Tuy nhiên, GH chỉ được chỉ định trong một số trường hợp nhất định:
✅ Trẻ có thiếu hụt GH rõ ràng qua xét nghiệm.
✅ Trẻ bị hội chứng Turner, hội chứng Prader-Willi hoặc suy tuyến yên.
✅ Trẻ bị chậm tăng trưởng nghiêm trọng mà không có nguyên nhân khác.

⚠️ GH không phải “thần dược” giúp trẻ cao hơn nếu trẻ không thực sự thiếu. Lạm dụng có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm như tiểu đường, tăng huyết áp, to đầu chi.

📌 Thay vào đó, nếu trẻ không bị thiếu GH nhưng vẫn thấp còi, bố mẹ nên tập trung vào:
✔️ Dinh dưỡng khoa học: Bổ sung thực phẩm giàu protein, canxi, vitamin D.
✔️ Vận động thường xuyên: Bơi lội, bóng rổ, nhảy dây để kích thích xương phát triển.
✔️ Ngủ sớm, ngủ đủ giấc: Giúp cơ thể sản sinh GH tự nhiên.

Xem thêm: Giấc ngủ ảnh hưởng đến chiều cao của con như thế nào? Bố mẹ cần biết!

TÓM LẠI: LÀM GÌ KHI THẤY CON CHẬM CAO?

✔️ Theo dõi tốc độ tăng trưởng của con – Nếu dưới 4cm/năm, cần kiểm tra ngay.
✔️ Kiểm tra hormone tăng trưởng (GH) qua xét nghiệm máu, X-quang tuổi xương.
✔️ Không tự ý bổ sung GH nếu không có chỉ định bác sĩ.
✔️ Tập trung vào dinh dưỡng, vận động, giấc ngủ để tối ưu chiều cao.

Xem thêm video của bác sĩ Chubby để biết cách giúp con cao nhanh:

📌 Nếu con bạn có dấu hiệu chậm cao, đừng chủ quan! Hãy kiểm tra sớm để có phương án cải thiện hiệu quả.

💬 Bạn đã từng gặp trường hợp này chưa? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn dưới phần bình luận nhé! ⬇️💬

NGUỒN THAM KHẢO

1. Harvard Medical School (2023). Growth Hormone Deficiency in Children: Diagnosis and Treatment.

2. American Academy of Pediatrics (AAP). When to Evaluate Short Stature in Children.

3. National Institutes of Health (NIH). The Role of Growth Hormone in Child Development.