Hăm da, hăm bẹn mùa nóng ở trẻ: Cách phân biệt với nấm da & hướng điều trị hiệu quả

“Da bé cứ nổi đỏ, bong tróc – Là hăm da hay nấm da?”

💬 Chị Phương (29 tuổi, mẹ bé Bo – 7 tháng tuổi) chia sẻ:

“Mấy hôm nay trời oi bức, tôi thấy bẹn và cổ bé cứ đỏ lên, tróc da rồi lan rộng. Nghĩ là hăm bình thường nên chỉ bôi kem dưỡng ẩm, nhưng vài ngày không đỡ mà còn lan rộng hơn. Tôi bắt đầu lo là bị nấm!”

Không riêng chị Phương, nhiều phụ huynh đang lẫn lộn giữa hăm da và nấm da ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong mùa hè – thời điểm nóng ẩm, mồ hôi ra nhiều và làn da non nớt của trẻ dễ tổn thương.

❗ Điều quan trọng là: Hăm và nấm cần hướng xử lý khác nhau. Bôi nhầm có thể khiến tình trạng nặng hơn, lâu khỏi hơn.

Hãy cùng bác sĩ da liễu phân biệt hăm da vs. nấm da để chăm sóc đúng cách cho bé yêu nhé!

VÌ SAO MÙA HÈ TRẺ DỄ BỊ HĂM DA & NẤM DA?

👶 Da trẻ nhỏ rất mỏng, độ pH còn yếu, tuyến mồ hôi chưa hoàn thiện → Dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với nhiệt độ, ẩm ướt và cọ xát.

📌 Mùa hè, các yếu tố sau làm tăng nguy cơ:

• Thời tiết nóng bức → trẻ ra nhiều mồ hôi.

• Mặc bỉm lâu → ẩm ướt + môi trường kín, gây bí da.

• Vệ sinh không kỹ → chất bẩn tích tụ trong các nếp gấp da.

• Nhiễm vi nấm ngoài da → phát triển mạnh ở vùng ẩm ướt như bẹn, mông, cổ, nách.

🔬 Hăm da do viêm không nhiễm khuẩn – Nấm da do vi sinh vật (chủ yếu là Candida hoặc nấm sợi) → phải điều trị khác nhau!

PHÂN BIỆT HĂM DA VÀ NẤM DA Ở TRẺ NHỎ

📌 Điểm then chốt:

• Hăm: không có ranh giới rõ, không vảy, đỏ đều.

• Nấm: tổn thương có viền vảy, ranh giới rõ, hay tái phát.

LÀM SAO CHẮC CHẮN ĐÂY LÀ NẤM?

🩺 Để phân biệt chính xác, bác sĩ có thể:
✅ Soi da bằng đèn Wood
✅ Lấy vảy da soi tươi KOH (nếu nghi nấm Candida)
✅ Khám lâm sàng dựa vào vị trí – hình thái tổn thương

💡 Trong thực tế, nhiều ca hăm da kéo dài không khỏi là do có bội nhiễm nấm, cần phối hợp chăm sóc và điều trị.

CÁCH XỬ LÝ HĂM DA Ở TRẺ NHỎ TẠI NHÀ

👼 Với hăm da đơn thuần, không cần dùng kháng sinh hay thuốc chống nấm, chỉ cần chăm sóc đúng cách:

✅ Giữ da luôn khô thoáng: Thay bỉm thường xuyên, lau khô trước khi mặc lại.
✅ Tắm bằng nước ấm + sữa tắm dịu nhẹ (pH trung tính, không xà phòng).
✅ Thoa kem bảo vệ da chứa kẽm oxit, panthenol, lanolin (VD: Sudocrem, Bepanthen…).
✅ Không dùng phấn rôm vì dễ gây bít tắc.
✅ Không dùng khăn ướt có cồn, hương liệu mạnh.

📌 Thường sau 2-3 ngày, vùng hăm sẽ dịu dần nếu chăm sóc đúng. Nếu không cải thiện, nên nghi ngờ có nhiễm nấm.

KHI NÀO PHẢI DÙNG THUỐC CHỐNG NẤM?

Nếu bé có dấu hiệu:

• Mảng đỏ rõ ranh giới, có vảy viền.

• Tổn thương lan rộng, dai dẳng >5 ngày.

• Ngứa nhiều, quấy khóc khi vệ sinh.

👉 Có thể là nấm Candida (tã lót) hoặc nấm sợi (dermatophytes) → Cần thoa thuốc chống nấm như:
🔸 Clotrimazole 1%, Miconazole, Ketoconazole – theo chỉ định bác sĩ.
🔸 Không dùng Corticoid tự ý vì có thể làm nặng hơn nếu nhầm chẩn đoán!

📌 Nên khám bác sĩ da liễu nhi khoa nếu tổn thương không rõ hoặc nghi ngờ bội nhiễm.

LƯU Ý QUAN TRỌNG CHO MÙA NÓNG – ĐỂ TRẺ KHÔNG BỊ HĂM & NẤM

✅ Tắm mỗi ngày bằng nước ấm, tránh ngâm lâu.
✅ Lau khô các vùng nếp gấp kỹ càng (bẹn, cổ, mông).
✅ Dùng tã thoáng khí, thay ngay sau khi đi vệ sinh.
✅ Cho trẻ nằm chỗ mát, mặc đồ cotton mỏng, dễ thấm mồ hôi.
✅ Nếu có cơ địa da nhạy cảm (viêm da cơ địa), cần chăm sóc đặc biệt.

👩‍🍼 Chị Uyên (30 tuổi, mẹ bé Cà Rốt – 10 tháng tuổi):

“Lúc đầu bé chỉ bị đỏ nhẹ ở bẹn, tôi nghĩ là hăm bình thường nên chỉ bôi kem chống hăm. Nhưng vài hôm sau thì thấy đỏ đậm hơn, có viền như rìa bản đồ, bé cứ quấy khóc khi thay tã. Đến lúc đi khám thì bác sĩ bảo bé bị nấm Candida, phải dùng thuốc chống nấm mới khỏi hẳn.”

📌 Bài học: Không phải cứ hăm là bôi kem hăm! Nếu tổn thương lan rộng, ngứa nhiều hoặc có vảy viền – hãy nghĩ đến nấm và đưa bé đi khám sớm.

TÓM LẠI: ĐỂ PHÂN BIỆT & ĐIỀU TRỊ ĐÚNG HĂM DA VÀ NẤM DA Ở TRẺ NHỎ

✔️ Hăm da: Mẩn đỏ, không ranh giới, không vảy – khỏi nhanh nếu giữ khô thoáng + dùng kem kẽm oxit.
✔️ Nấm da: Mảng đỏ có vảy, viền ranh giới rõ – cần thuốc chống nấm.
✔️ Sai điều trị sẽ làm tổn thương lan rộng, dai dẳng và gây khó chịu cho bé.
✔️ Chăm sóc da đúng cách + nhận biết dấu hiệu bất thường là chìa khóa để bảo vệ làn da non nớt của trẻ trong mùa nóng.

💬 Bạn đã từng nhầm lẫn giữa hăm và nấm chưa? Bạn có đang bối rối trong việc chăm sóc da cho bé? Hãy để lại câu hỏi dưới phần bình luận hoặc inbox để được tư vấn chuyên sâu từ bác sĩ da liễu nhé! 💌

Xem thêm: Viêm da cơ địa ở trẻ em

NGUÒN THAM KHẢO

1. American Academy of Dermatology (AAD). Diaper Rash: Causes and Treatments
   🔗 https://www.aad.org/public/everyday-care/itchy-skin/rash/treat-diaper-rash

2. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Candidiasis in Infants
   🔗 https://www.cdc.gov/candidiasis/index.html

3. UpToDate (2024). Intertrigo and Secondary Skin Infections in Children
   🔗 https://www.uptodate.com/contents/intertrigo