CORTICOID TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA: BẠN HAY THÙ? DÙNG SAI LÀ DÍNH CHƯỞNG NGAY!
“Bôi thuốc Corticoid mà sao da ngày càng mỏng?”
Chị Hạnh (35 tuổi, TP.HCM) chia sẻ:
“Tôi bị viêm da cơ địa, đi khám bác sĩ kê cho thuốc Corticoid bôi. Ban đầu thấy rất hiệu quả, da dịu ngay lập tức. Mỗi lần ngứa là tôi lại lấy ra thoa, thời gian này thấy da mỏng, đỏ rát, nổi gân máu. Tôi không biết mình đã làm gì sai?”
Corticoid không phải “thần dược” trị viêm da cơ địa, nhưng nếu dùng đúng cách, nó là một vũ khí quan trọng giúp kiểm soát bệnh. Ngược lại, dùng sai cách có thể gây tổn thương da nghiêm trọng, dẫn đến hội chứng lệ thuộc Corticoid.
Vậy Corticoid là gì? Vì sao được dùng cho viêm da cơ địa? Những sai lầm phổ biến và cách dùng đúng ra sao? Hãy cùng tìm hiểu!
Mục lục
- 1 CORTICOID LÀ GÌ? VÌ SAO ĐƯỢC DÙNG TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA?
- 2 SAI LẦM PHỔ BIẾN KHI DÙNG CORTICOID TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA
- 3 HƯỚNG DẪN DÙNG CORTICOID ĐÚNG CÁCH ĐỂ TRÁNH TÁC DỤNG PHỤ
- 4 KHI NÀO CẦN NGỪNG CORTICOID VÀ ĐI KHÁM BÁC SĨ?
- 5 TÓM LẠI: DÙNG CORTICOID TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA NHƯ THẾ NÀO CHO AN TOÀN?
- 6 NGUỒN THAM KHẢO
CORTICOID LÀ GÌ? VÌ SAO ĐƯỢC DÙNG TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA?
Corticoid (Glucocorticoid) là một nhóm thuốc có tác dụng kháng viêm mạnh, thường được dùng để điều trị các bệnh da liễu như viêm da cơ địa, vảy nến, chàm.
Tác dụng của Corticoid trong viêm da cơ địa:
- Giảm viêm, giảm đỏ và sưng tấy
- Giảm ngứa nhanh chóng
- Ức chế phản ứng miễn dịch quá mức của da
Corticoid có thể giúp kiểm soát viêm da, nhưng chỉ là giải pháp tạm thời – KHÔNG trị dứt điểm bệnh!
Xem thêm: Nếu bạn tìm kiếm giải pháp dài hạn cho viêm da cơ địa có thể tham khảo video sau!
SAI LẦM PHỔ BIẾN KHI DÙNG CORTICOID TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA
Dùng sai Corticoid có thể gây ra hậu quả gì?
- Bào mỏng da, nổi gân máu
- Gây lệ thuộc Corticoid – dừng là bùng phát nặng hơn
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng, mụn steroid
- Mất sắc tố da, dễ bị nám, lão hóa sớm
Dùng Corticoid mạnh cho vùng da mỏng
- Sai lầm: Bôi Corticoid mạnh lên mặt, vùng mắt, vùng kín – những nơi da mỏng, dễ tổn thương.
- Hậu quả: Da dễ bị teo mỏng, nổi mao mạch, lão hóa nhanh.
- Cách đúng: Chỉ dùng Corticoid nồng độ thấp ở các vùng này (VD: Hydrocortisone 1%).
Dùng Corticoid liên tục quá lâu
- Sai lầm: Bôi Corticoid hằng ngày trong nhiều tuần/tháng mà không có giai đoạn giảm liều.
- Hậu quả: Da bị lệ thuộc, ngưng thuốc là bệnh bùng phát nặng hơn.
- Cách đúng: Dùng liệu trình ngắn 7-14 ngày, sau đó giảm dần.
Bôi Corticoid lên vết thương hở hoặc nhiễm trùng
- Sai lầm: Dùng Corticoid trên vùng da có nhiễm trùng (mụn mủ, nấm, herpes).
- Hậu quả: Làm trầm trọng nhiễm trùng, có thể gây viêm da bội nhiễm.
- Cách đúng: Tránh bôi lên vùng da có dấu hiệu nhiễm trùng, cần điều trị nhiễm trùng trước.
Tự ý dùng Corticoid mà không có chỉ định bác sĩ
- Sai lầm: Mua thuốc Corticoid bôi mà không theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Hậu quả: Dùng nhầm Corticoid mạnh, gây biến chứng nghiêm trọng.
- Cách đúng: Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
HƯỚNG DẪN DÙNG CORTICOID ĐÚNG CÁCH ĐỂ TRÁNH TÁC DỤNG PHỤ
Dùng theo nguyên tắc “bậc thang”
- Dùng 1-2 lần/ngày trong tối đa 7-14 ngày.
- Sau 2 tuần, giảm dần tần suất (VD: cách ngày, rồi 2 lần/tuần).
- Kết hợp dưỡng ẩm để hạn chế tác dụng phụ.
Cách chọn:
-
- Da mỏng, vùng nếp gấp và nhạy cảm → Chỉ dùng loại nhẹ
- Viêm da nặng → Dùng loại trung bình hoặc mạnh có kiểm soát
Tham khảo thêm các loại kem dưỡng có thể dùng kết hợp:
Không ngưng Corticoid đột ngột
Nếu ngừng Corticoid đột ngột, da sẽ phản ứng mạnh hơn.
Cách ngừng đúng:
- Giảm dần số lần bôi trong tuần cuối.
- Kết hợp kem dưỡng ẩm để phục hồi da.
Xem thêm bài viết liên quan đến viêm da cơ địa:
Viêm da cơ địa – Ai dễ bị và trị thế nào?
Viêm da cơ địa và cách dưỡng ẩm cần biết
KHI NÀO CẦN NGỪNG CORTICOID VÀ ĐI KHÁM BÁC SĨ?
Nếu gặp các dấu hiệu sau, hãy ngừng ngay và đi khám:
- Da đỏ, rát, nóng bỏng sau khi bôi.
- Xuất hiện mụn nước, sưng viêm nặng hơn.
- Da ngày càng mỏng, nổi mạch máu.
- Bị ngứa, bong tróc dù đã ngừng thuốc.
Điều quan trọng: Không tự ý dùng thuốc khác để “giải độc Corticoid” mà không có chỉ định bác sĩ!
TÓM LẠI: DÙNG CORTICOID TRONG VIÊM DA CƠ ĐỊA NHƯ THẾ NÀO CHO AN TOÀN?
- Chỉ dùng khi có chỉ định bác sĩ.
- Chọn loại phù hợp với tình trạng da.
- Dùng ngắn hạn (7-14 ngày), không lạm dụng lâu dài.
- Không bôi lên vùng da mỏng, vùng có nhiễm trùng.
- Ngừng thuốc từ từ để tránh tác dụng phụ.
Corticoid là “con dao hai lưỡi” – biết dùng đúng sẽ giúp kiểm soát viêm da, dùng sai có thể hủy hoại làn da!
Xem thêm một số video khác về viêm da cơ địa của bác sĩ nhé!
NGUỒN THAM KHẢO
- American Academy of Dermatology (AAD). Topical Corticosteroids in Eczema: Benefits and Risks.
- National Eczema Association (NEA). How to Use Steroid Creams Safely.
- Harvard Medical School (2023). Managing Side Effects of Long-term Corticosteroid Use.
