Nguyên nhân nấm men phát triển quá mức hay còn gọi là nhiễm nấm Candida, là một vấn đề sức khỏe phổ biến, nhưng không kém phần nghiêm trọng. Cân bằng vi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột là điều cần thiết để duy trì sức khỏe, nhưng khi nấm men Candida phát triển quá mức gây ra nhiều vấn đề sức khỏe. Điều này có thể dẫn đến một loạt các triệu chứng khó chịu và ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Trong bài viết này, hãy cùng Dr.Chubby tìm hiểu cụ thể vấn đề này! 

Các nguyên nhân gây ra sự phát triển của nấm men

Hiểu rõ các nguyên nhân nấm men phát triển quá mức sẽ giúp bạn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả, dưới đây là một số lý do phổ biến: 

  • Sử dụng kháng sinh: Khi sử dụng kháng sinh để điều trị vi khuẩn, chúng không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây hại mà còn tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong cơ thể, đặc biệt là ở đường ruột. Vi khuẩn có lợi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng hệ vi sinh vật, giúp ngăn ngừa các nguyên nhân nấm men phát triển quá mức. Việc sử dụng kháng sinh không kiểm soát, lạm dụng hoặc sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến sự mất cân bằng này, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm men phát triển mạnh mẽ.
  • Chế độ ăn uống: Nấm men Candida sử dụng đường và tinh bột để phát triển. Do đó, chế độ ăn uống nhiều đường và tinh bột, ví dụ như đồ ngọt, bánh mì trắng, mì ống, ngũ cốc tinh chế, thức ăn nhanh,… sẽ cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào cho nấm men phát triển. Hạn chế tiêu thụ những thực phẩm này sẽ giúp kiểm soát sự phát triển của nấm men.
  • Stress: Stress kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả nấm men. Khi hệ miễn dịch suy yếu, khả năng chống lại nấm men của cơ thể cũng giảm đi, dẫn đến nguy cơ phát triển nấm men cao hơn.
  • Thuốc corticosteroid và thuốc ức chế miễn dịch: Corticosteroid và thuốc ức chế miễn dịch được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, nhưng chúng có thể gây ra tác dụng phụ là làm suy yếu hệ miễn dịch. Việc sử dụng các loại thuốc này có thể tạo điều kiện cho nấm men phát triển không kiểm soát.
  • Hệ miễn dịch yếu: Những người có hệ miễn dịch yếu do các bệnh lý như HIV/AIDS, ung thư, hoặc đang điều trị bằng hóa trị liệu có nguy cơ cao phát triển nấm men. Hệ miễn dịch yếu khiến cơ thể không có khả năng chống lại nấm men hiệu quả, dẫn đến nguy cơ nhiễm nấm cao hơn.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể là nguyên nhân nấm men phát triển quá mức như tiền sử nhiễm nấm men, mang thai, sử dụng thuốc tránh thai, bệnh tiểu đường, uống nhiều rượu bia. 

Stress kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả nấm men
Stress kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh, bao gồm cả nấm men

Triệu chứng đáng chú ý

Nguyên nhân nấm men phát triển quá mức gây ra các vấn đề sức khỏe, dưới đây là một số triệu chứng đáng chú ý như: 

  • Nấm men Candida có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu, táo bón, tiêu chảy và đau bụng do nấm men Candida tấn công hệ thống tiêu hóa và gây ra sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột.
  • Nấm men Candida có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và thiếu năng lượng do nấm men Candida sử dụng các nguồn dinh dưỡng của cơ thể, khiến bạn thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết để duy trì năng lượng.
  • Nhiễm nấm âm đạo là một bệnh nhiễm nấm phổ biến ở phụ nữ gây ra hầu hết các trường hợp nhiễm nấm âm đạo. Phụ nữ bị nhiễm nấm âm đạo có thể gặp các triệu chứng như ngứa, rát, sưng tấy và tiết dịch âm đạo bất thường.

Ngoài ra, một số triệu chứng khác cũng là nguyên nhân nấm men phát triển quá mức bao gồm nhiễm nấm miệng (tưa miệng), nhiễm nấm móng, nhiễm nấm họng, viêm phổi do nấm, nhiễm nấm đường tiết niệu,… 

Phụ nữ bị nhiễm nấm âm đạo có thể gặp các triệu chứng như ngứa, rát, sưng tấy và tiết dịch âm đạo bất thường
Phụ nữ bị nhiễm nấm âm đạo có thể gặp các triệu chứng như ngứa, rát, sưng tấy và tiết dịch âm đạo bất thường

Phương pháp điều trị nguyên nhân nấm men phát triển quá mức

Để khắc phục các nguyên nhân nấm men phát triển quá mức, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau đây: 

Bổ sung thảo dược thiên nhiên

Một số loại thảo dược có thể giúp chống lại sự phát triển của nấm men Candida, bao gồm:

  • Berberine: Berberine là một hợp chất có đặc tính kháng nấm và kháng khuẩn. Nó có thể giúp tiêu diệt nấm men Candida và ngăn ngừa nó phát triển trở lại.
  • Dầu oregano: Dầu oregano có chứa carvacrol, một hợp chất có đặc tính chống nấm mạnh mẽ. Nó có thể giúp tiêu diệt nấm men Candida và giảm các triệu chứng của bệnh.
  • Chiết xuất hạt bưởi: Chiết xuất hạt bưởi có chứa naringenin, một hợp chất có đặc tính chống nấm và chống oxy hóa. Nó có thể giúp tiêu diệt nấm men Candida và tăng cường hệ miễn dịch.
  • Kolorex® Horopito: Hiệu quả trong việc cân bằng nấm men sinh dục, đặc biệt là nấm Candida. Thảo dược này được điều chế với độ pH 4.5, giúp nhanh chóng giải quyết nhiều vấn đề như ẩm ướt, ngứa, rát, đỏ, và khó chịu ở vùng kín. Nó cũng giúp loại bỏ mùi khó chịu như mùi cá không tươi hay mùi trứng thối, giảm đau âm đạo, khó tiểu, và các vấn đề liên quan đến đời sống tình dục như giảm ham muốn và khô hạn.

Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc khắc phục nguyên nhân nấm men phát triển quá mức. Một số thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp kiểm soát sự phát triển của nấm men Candida, bao gồm:

  • Nấm men Candida sử dụng đường và tinh bột để tạo năng lượng và sinh sản. Giảm lượng đường và tinh bột trong khẩu phần ăn có thể giúp hạn chế sự phát triển của nấm men Candida. Một số thực phẩm có hàm lượng đường và tinh bột cao cần hạn chế như đồ ngọt (bánh kẹo, nước ngọt, kem, sô cô la,…), ngũ cốc tinh chế (bánh mì trắng, mì ống, cơm trắng,…), trái cây có vị ngọt (nho, chuối, xoài,…), rau củ có hàm lượng tinh bột cao (khoai tây, khoai lang, bắp,…). 
  • Chất xơ giúp nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi trong đường ruột, giúp kiểm soát sự phát triển của nấm men Candida. Một số thực phẩm giàu chất xơ như rau chân vịt, cải xoăn, bông cải xanh, táo, lê, dâu tây, đậu lăng, đậu đen, đậu xanh,…
  • Protein giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nấm men Candida. Một số thực phẩm giàu protein như thịt gà, bò, heo, cá hồi, cá thu, cá ngừ, trứng, các loại đậu, sữa chua,…
  • Nước giúp thanh lọc cơ thể và đào thải độc tố, bạn nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.
  • Rượu bia có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và tạo điều kiện cho nấm men phát triển, cần dừng hẳn việc uống rượu. 

Chế độ ăn uống chỉ là một phần trong việc điều trị nguyên nhân nấm men phát triển quá mức. Kết hợp với các phương pháp khác như sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tối ưu.

Nấm men Candida sử dụng đường và tinh bột để tạo năng lượng và sinh sản, do đó cần giảm lượng đường tiêu thụ
Nấm men Candida sử dụng đường và tinh bột để tạo năng lượng và sinh sản, do đó cần giảm lượng đường tiêu thụ

Quản lý stress

Stress có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị tổn thương bởi nấm men Candida. Quản lý stress có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ xảy ra nguyên nhân nấm men phát triển quá mức, các phương pháp kiểm soát stress bao gồm: 

  • Thiền: Thiền là một phương pháp giúp thư giãn tâm trí và cơ thể, giảm căng thẳng, lo âu, cải thiện chất lượng giấc ngủ, tăng cường hệ miễn dịch. 
  • Yoga: Yoga là một phương pháp kết hợp tập luyện thể chất và tinh thần, giúp tăng cường sức khỏe và giảm stress. Các bài tập yoga có thể giúp thư giãn cơ bắp, cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng. Yoga cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tổng thể.
  • Tập thể dục: Khi tập thể dục, cơ thể sẽ sản sinh ra endorphin, một loại hormone có tác dụng giảm đau và cải thiện tâm trạng. Tập thể dục thường xuyên cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe tim mạch.
  • Dành thời gian cho sở thích cá nhân: Dành thời gian cho những hoạt động bạn yêu thích có thể giúp bạn thư giãn và giảm stress. Bạn có thể đọc sạch, vẽ tranh, nghe nhạc, vẽ tranh, chơi thể thao hay đi dạo ở công viên. 

Chăm sóc hệ vi sinh đường ruột

Hệ vi sinh đường ruột đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển của nấm men Candida. Một số biện pháp giúp chăm sóc hệ vi sinh đường ruột bao gồm:

  • Ăn thực phẩm lên men: Thực phẩm lên men như sữa chua, dưa cải bắp, kim chi, tương đậu, tempeh (bánh đậu nành),… chứa vi khuẩn có lợi giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Vi khuẩn có lợi trong thực phẩm lên men được gọi là probiotic. Probiotic giúp tiêu diệt vi khuẩn có hại, tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa. 
  • Bổ sung probiotic: Probiotic là vi khuẩn có lợi được bổ sung vào cơ thể để giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Chúng giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, cải thiện tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ nhiễm nấm men Candida. Khi lựa chọn probiotic, bạn nên chọn sản phẩm có chứa nhiều chủng vi khuẩn có lợi và có uy tín chất lượng.
Probiotic là vi khuẩn có lợi được bổ sung vào cơ thể để giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột
Probiotic là vi khuẩn có lợi được bổ sung vào cơ thể để giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột

Kiểm tra y tế

Nếu bạn nghi ngờ bản thân đang gặp nguyên nhân nấm men phát triển quá mức, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm để xác định biểu hiện của nấm Candida, bao gồm:

  • Xét nghiệm máu
  • Xét nghiệm nước tiểu
  • Xét nghiệm dịch âm đạo
  • Xét nghiệm da

Cuối cùng, việc duy trì cân bằng trong hệ vi sinh đường ruột là chìa khóa để khắc phục nguyên nhân nấm men phát triển quá mức. Hỗ trợ vi khuẩn có lợi bằng cách tiêu thụ các thực phẩm giàu chất xơ và axit béo ngắn chuỗi có thể giúp duy trì sức khỏe ruột và ngăn ngừa sự phát triển quá mức của nấm men. Nhớ rằng, việc đối mặt với nấm men đòi hỏi một phương pháp toàn diện, kết hợp thay đổi lối sống và điều chỉnh chế độ ăn. Bằng cách tiếp cận một cách quyết liệt và không từ bỏ, bạn có thể kiểm soát được sự phát triển của nấm men và duy trì sức khỏe tốt cho đường ruột của mình.